Tuesday, June 23, 2020

शेवटी अंतर तेव्हढच राहीलं!

शेवटी अंतर तेव्हढच राहीलं!

लहानपणी आई डबा करून द्यायची पण... लोकांना हॉटेल मध्ये खाताना बघितले की खूप वाटायचं... आपण ही खावं... पण आई म्हणायची, ती श्रीमंत माणसं म्हणून पैसे खर्च करून खाऊ शकतात आपण नाहीं...

मोठा झाल्यावर हॉटेलचं खायला लागलो, तर आरोग्याच्या काळजीनं लोकं घरचा डबा खाताना दिसू लागली...

शेवटी अंतर तेव्हढच राहीलं!

लहानपणी गरिबीमुळे मी सुती कपडे घालायचो, तेव्हा लोक टेरिकॉट, पॉलीस्टरचे कपडे घालायचे, खूप वाटायचं आपणही असे घालावे...
मोठेपणी टेरिकॉट घालायला लागलो तर लोकं सुती वापरायला लागले... सुती कपडे महाग झाले.

शेवटी अंतर तेव्हढच राह्यलं!

लहानपणी खेळताना पडलो तर गुडघ्यावर पँट फाटायची, आई छानपैकी शिवून द्यायची... शिवलेलं कोणाला दिसू नये म्हणून धडपड असायची...
मोठेपणी लोकांना फाटलेल्या जिन्स दामदुपटीने घेताना बघितले...

शेवटी अंतर तेव्हढच राह्यलं!

लहान होतो तेव्हा दुध नसल्यानं घरी गुळाचा चहा मिळायचा... अन् लोकांना साखरेचा पितांना बघायचो... वाटायचं आपणही प्यावा पण ?

आता मी साखरेचा प्यायला लागलो तर लोकं गुळाचा ब्लॅक टी पिताहेत...

शेवटी अंतर तेव्हढच राह्यलं!

लहानपणी सायकल दामटायचो तेंव्हा लोक दुचाकी चारचाकी मधून फिरताना बघायचो, वाटायचं आपणही फिरावं, आता सकाळी सकाळी सर्वांना सायकलवरून व्यायाम करताना बघितले की वाटत...

शेवटी अंतर तेव्हढच राह्यलं!

लहानपणी जेंव्हा चपाती मिळत नसल्यानं ज्वारी बाजरीची भाकरी खायचो तेंव्हा लोकं पोळी, चपाती भात खाताना आपणही खावं असं वाटायचं...
आज तीच लोकं भाकरी खाण्यासाठी  हॉटेल मध्ये पैसे मोजून रांगा लावताना बघितलं की वाटत...

शेवटी अंतर तेव्हढच राहीलं!

लहानपणी झोपडीत राहायचो तेंव्हा बंगल्यात राहण्याऱ्याकडे बघून वाटायचं आपणही बंगल्यात राहावं, आज तीच बंगलेवाले मनशांती साठी दूर खेड्यात जंगलात जाऊन झोपडीत (रिसॉर्ट) मध्ये राहतात तेंव्हा वाटत...

शेवटी अंतर तेव्हढंच राहीलं!

... शेवटी अंतर तेव्हढच राहीलं !

आता कळलं...
हे अंतर असंच कायम राहणार, मग मनाशी पक्क केलं
जसा आहे,
तसाच रहाणार... कुणाचं पाहून बदलणार नाही...

आहे तसेच राहा, जे तुमच्या कडे आहे तेच तुमच्यासाठी योग्य आहे...

Saturday, June 20, 2020

Boycott Chinese products. Is this the solution?


Boycott Chinese products. Is this the solution?
As a citizens we are so inured to economic downfall and border dispute , I believe that we don’t speak up enough. Many citizens thinks  that the onus is on them to show our solidarity on Nationality. Lt Col Sonam Wangchuk slogan for the boycott of Chinese products has resonated all over india.
Boycotting Chinese goods is not easy it would mean fewer cheap goods for consumers in India. A reduction in the imports of cheaper capital goods would also push up production costs, making products costlier, thereby, affecting the consumers. Thus, some of the key sectors of the Indian economy are critically dependent on China. It might be a list of  500 odd categories (more than 10,000 items) out of which only 3000 items that are made indigenously in India also, but succumbing to the temptation of cheap items, of products made in China that will be boycotted by the Confederation of All India Traders (CAIT) over “continued border skirmishes”. What about the rest all items? Any initiative taken to accomplish present demand.

 At one point lets consider to boycott, then what? Are we prepared ?.
Lets start from ourselves as a businessmen i thought of  getting Chinese products out .My 80% raw material is from china. Machine is from china. And packing material i used is Jumbled with Chinese byproducts. Still i made my mind to boycott  and thought of closing the business but what next. Is my Country Prepared ? It's been boggling my mind that everything at home from Electrical switches to mobile phones all are from china or assembled with Chinese parts. Its very difficult and impossible.
Still thought of Ellaborating few things.
Lets weigh up all the pros and cons of the matter before i take the decision
Indias Favourable
1)Import is less than Export trade surplus  rupee will be stable and strong .
2) Indian Business men will get Opportunity .Employment Generation  and more import  can distort a nation's balance of trade and devalue its currency. Then i googled got below link.
Below is a list highlighting 15 of China’s top trading partners in terms of export sales. That is, these countries imported the most Chinese shipments by dollar value during 2019. Also shown is each import country’s percentage of total Chinese exports.
1.   United States: US$418.6 billion (16.8% of China’s total exports)
2.   Hong Kong: $279.6 billion (11.2%)
3.   Japan: $143.2 billion (5.7%)
4.   South Korea: $111 billion (4.4%)
5.   Vietnam: $98 billion (3.9%)
6.   Germany: $79.7 billion (3.2%)
7.   India: $74.9 billion (3%)
8.   Netherlands: $73.9 billion (3%)
9.   United Kingdom: $62.3 billion (2.5%)
10. Taiwan: $55.1 billion (2.2%)
11. Singapore: $55 billion (2.2%)
12. Malaysia: $52.5 billion (2.1%)
13. Russia: $49.5 billion (2%)
14. Australia: $48.1 billion (1.9%)
15. Mexico: $46.4 billion (1.9%)
Almost two-thirds (65.9%) of Chinese exports in 2019 were delivered to the above 15 trade partners.
India comparatively has decresed it’s Import by 2.5% we did it in  2018-19. So one thing it came in mind that it won’t impact anything to china so no research of what china looses.
100% we will loose Export of Indian products to china. Its second largest after USA that’s 10.6% 78bn $.
Now again it comes are we prepared?
I answered myself its Big NO.
Why ? Question that comes to mind.
First is Iphone where i am writting this blog was manufactured by apple in china. If i use laptop or desktop that too from china. Maximum electronics is from china.
There comes the next are we prepared to meet the demand of china products.Wheres the substitute product for it? How long will it take to get Indian product .Not sooner .we have to start from bottom. Its not easy.
I think we Indians will be the sufferer at this stage so we have to do the planning. Planning to get ourselves prepared , first is mentally . Mantally means Do not compare Indian product with cost and Quality at this stage. It will take time to get cheaper.
Second try yourself first “SELFSTART” before advising others. I will try to change  the Locking system from china made to Indian made My priority.
Its not easy and India only will be in trouble. Boycott sentiment among Indians has grown as body bags and the graphic description it comes to my mind before independence pople started this agitation but it was non violant and now violent clashes “India has the fourth most confirmed COVID-19 cases in the world, They have ease the lockdown. That shows its economy is facing great pressure - particularly when it comes to the country’s large number of people living in poverty. Many face an immediate threat to survival if they lose their jobs during the lockdown.” There is clear hypocrisy in the Chinese strategic thinking, as it is reluctant to settle the border issue in Ladakh, where the sentiments have flared up, and at the same time does not want India to take any economic action against it."If India decides to boycott Chinese products, it will not make any economic sense.According to the latest data, It shows that India's bilateral trade deficit with China has shrunk this year,In the first nine months of 2018-19, India's exports to China have grown by an impressive 34 percent (as against less than 10 percent overall), while imports from its northern neighbour have declined by nearly 4.5 percent (as against an increase of 14 percent overall).The decline was mostly due to the increased exports of petroleum products to China. Reliance Industries' aromatic production capacities over the past couple of years have found its way into the export market with China emerging as one of the major destinations, according to the report in Bussiness Line.
In 2018-19, China supplied over 80 percent of the antibiotics imported by India and well above 60 percent of electronic products and components. Thus, some of the key sectors of the Indian economy are critically dependent on China.
All this above factors should be taken into consideration we require assiduous planning , we have example of Japan doing so.
So my answer is “Not possible at this Time”

Tuesday, May 26, 2020

Day's Have changed

“Never have I seen
such a mess in life.

The air is pure but
wearing a mask is
mandatory.

Roads are empty
but it is impossible
to go on long drive.

People have clean
hands but there is a
ban on shaking hands.

Friends have time to
sit together but they
cannot get together.

The cook inside you
is crazy, but you cannot
call anyone to lunch or
dinner.

On every Monday..
the heart longs for the
office but the weekend
does not seem to end.

Those who have money
have no way to spend it.

Those who don't have
money have no way to
earn it.

There is enough time
on hand but you can't
fulfill your dreams.

The culprit is all around
but cannot be seen.

A world full of irony!
So be positive and
Stay negative”

Saturday, May 23, 2020

गिरगांव ! आमचं गांव !!



आनंद परशुराम बिरजे (यांनि लिहिलेल पोष्ट).
१४ एप्रिल २०२०

गिरगांव ! आमचं गांव !!


वेद आणि पुराणांत कल्पवृक्षाचा उल्लेख आहे. कल्पवृक्ष हा स्वर्गातील एक विशेष वृक्ष आहे. पुराणानुसार समुद्र मंथनाच्या १४ रत्नांपैकी एक कल्पवृक्ष देखील होता. पौराणिक शास्त्र आणि हिंदू मान्यतेनुसार असे मानले जाते की या झाडाखाली बसलेल्या माणसाला जे काही हवे आहे ते पूर्ण होते. आमचा "गिरगांव" पण ह्या "कल्पवृक्षा" सारखाच आहे.

जो जे वांछील,
तो ते लाहो प्राणीजात !

दक्षिण मुंबईत कुलाब्यापासून सुरवात केल्यास गिरगांवातच आपल्याला दाट वस्ती आढळते. लौकिकार्थाने मुंबई-२ म्हणजेच ठाकूरद्वार नाका संपला आणि सिग्नल पार केला की आमचा गिरगांव सुरू होतो. परंतु खरं पहायला गेलं तर झावबा वाडी, धस वाडी, कामत चाळी येथूनच गिरगांवच्या खाणाखुणा दिसू लागतात.

सुशिक्षित मध्यमवर्गीय ही गिरगांवची खासियत !  पूर्वीच्या काळी समुद्र केळेवाडीतील साहित्य संघ मंदिर नाट्यगृहापर्यंत होता.  कोळी, भंडारी, पाठारे प्रभू, सीकेपी हे इथले मूळ रहिवासी‌. ह्या भूभागाच्या जवळच एक टेकडी होती. ह्यांची गुरढोरं ह्या टेकडीवर "चरणी" ला जायची. ह्या टेकडीच्या म्हणजेच गिरीच्या पायथ्याशी वसलेलं गांव म्हणून सर्वसामान्य माणसं त्याला गिरीग्राम म्हणू लागले. ह्या गिरीग्राम चा अपभ्रंश होऊन त्याचं नांव झालं गिरगांव ! 

समुद्राला भराव घालून ब्रिटिशांनी थेट कुलाब्यापर्यंत रेल्वे नेली आणि जिथे गुरेढोरे चरणीला जात होती तेथे रेल्वे स्थानक बांधून त्याचं नांव ठेवलं चर्नी रोड !

 अशी एकही गोष्ट नाही जी आम्हां गिरगांवकरांना ५ मिनिटांत मिळत नाही. सर्व काही हाताशी उपलब्ध !
कल्पवृक्षाप्रमाणे !

 काही लोक गंमतीने म्हणतात की गिरगांवातील कुत्रा शेपटी आडवी हलवित नाही तर उभी हलवतो; कारण शेपटी आडवी हलवायला गिरगांवात मोकळी जागाच नाही. आम्ही गिरगांवकर छोट्याशा चाळींत राहतोय पण आमची हृदये विशाल आहेत, सर्वसमावेशक आहेत.

तसं पहायला गेलं तर मला नेहमी वाटतं की आमचा गिरगांव म्हणजे स्वत:तच एक भारत आहे. माझा मित्र व सुप्रसिद्ध निवेदक, गप्पाष्टककार श्री संजय उपाध्ये म्हणतात की
टाकसाळीत नाण्यांचे,
राजधानीत राण्यांचे,
संगीतात गाण्यांचे आणि
गिरगांवात पाण्याचे स्थानच वेगळे !

होय ! पाणी हा आमच्या अती जिव्हाळ्याचा विषय ! परंतु गेल्या काही वर्षांत सुबत्ता आल्यामुळे तसेच महानगर पालिकेच्या सहकार्यामुळे आमच्या गिरगांवातील पाण्याचे दुर्भिक्ष्य संपले आहे.


गिरगांव म्हणजे उत्सव,
गिरगांव म्हणजे उत्साह,
गिरगांव म्हणजे चैतन्य !

प्रत्येक उत्सव जल्लोषात साजरा करावा तर गिरगांवकरांनी. गोविंदाची तयारी रक्षाबंधनापासून सुरु होते. थरावर थर रचून आखणी परफेक्ट केली जाते. डोंगरी, उमरखाडी, मांडवी कोळीवाडा, कुंभार वाडा, सुतार गल्ली, फणसवाडी, अखिल मुगभाट, शिवसेना शाखा, झावबा वाडी, खेतवाडी यांचे चित्ररथ पाहण्यासाठी व त्यांच्या गोविंदांनी हंडी फोडल्यावर कच्छीवर "ढाकूमाकूम ठाकूमाकूम" नाचणाऱ्या गिरगांवकरांचा उत्साह पाहत रहावा. त्यात ती कच्छी वाजवणारे शशी पोंक्षे, विजय (विजू) चव्हाण, इब्राहिम, पुर्शा साळुंके, गजानन साळुंके असतील तर मग बघायलाच नको. उगीच नाही "ब्लफ मास्टर" चित्रपटातील "गोविंदा आला रे आला" हे शम्मी कपूरवर चित्रीत झालेलं गोविंदाचं गाणं चित्रित करायला संगीतकार कल्याणजी-आनंदजींना तसेच दिग्दर्शक मनमोहन देसाईंना (हे खेतवाडीत रहात) गिरगांवातील बोरभाट लेन निवडावीशी वाटली यात गैर काय ?

परिस्थिती यथातथा असली तरी जातीचा गिरगांवकर स्वत:ला त्या परिस्थितीशी अ‍ॅडजस्ट करून घेतोच. घार हिंडते आकाशी लक्ष तिचे पिलापाशी या उक्ती प्रमाणे गुढीपाडव्याची नववर्ष स्वागत यात्रा, शिवजयंती, गोविंदा,
गणपती उत्सव, संक्रांत,  होळी इत्यादींचे निमित्त करून बाहेरगावी वास्तव्यास असलेला मूळ गिरगांवकर आपल्या गिरगांवात झाडी मारणारच. इथला कोलाहलही हवाहवासा वाटणारा. एका दिवसासाठी का होईना पण गिरगांवात येऊन हवीहवीशी वाटणारी एनर्जी घेऊन तो माघारी परतणार. पुढच्या सणाला परत येण्यासाठी.

शिक्षण, खेळ, साहित्य, संगीत, नाट्य, व्यवसाय, आयोजन, इ. प्रत्येक क्षेत्रात आम्ही गिरगांवकर अग्रेसर आहोत. चला तर मग !
आमच्या गिरगांवच्या सफरीवर !

प्रत्येक दोन मिनिटांवर एक वाडी म्हणजे आमचं गिरगांव ! वैद्य वाडी, चंपा वाडी (स्वामी समर्थ नगर), उरणकर वाडी, भूताची वाडी, पिंपळ वाडी, शेणवी वाडी, काकड वाडी, नारायण वाडी, कांदे वाडी, आंग्रे वाडी, अमर वाडी, अमृत वाडी, भट वाडी, खटाव वाडी, खोताची वाडी, कुडाळदेशकर वाडी, आंबे वाडी, परशुराम वाडी, गाय वाडी, केळे वाडी, मांगल वाडी, गोमांतक वाडी, ओवळ वाडी, तेली वाडी, भिमराव वाडी, जिंतेकर वाडी, फणस वाडी, धोबी वाडी, झावबा वाडी, धस वाडी, करेल वाडी, हेमराज वाडी, एक ना अनेक !

फार पूर्वी म्हणजे आमच्या लहानपणी गिरगांवात दादागिरी फार असायची. दगड, सोडावॉटरच्या बाटल्या, स्टम्प्स, चाकू, सुरे आणि फारफार तर गुप्ती ही त्याकाळची प्रचलित शस्त्रे. पिंपळवाडीतील गणपत (जावकर) दादा आणि मुगभाटात हातभट्टी लावणारा बाबू खोत ह्यांचं वैर जगजाहीर. महाभारत, रामायण सिरियल मध्ये दाखवितात तशा सोडावॉटरच्या बाटल्या आणि दगड भxxxx, मxxxx, आxxxxx अश्या जोरदार शिव्यांसहित अवकाशातून दळणवळण करायच्या. हाच प्रकार भूताची वाडी, धोबी वाडी, तेली वाडी, ओवळ वाडी, सरकारी तबेला (क्रांती नगर), मापला महाल, सूर्य महाल, अक्कलकोट लेन, यांच्या बाबतीत अधूनमधून असायचा. पण हे दादा लोक फार दिलदार असायचे. सिनेमातल्या "प्राण" सारखे. ह्यांचा आम्हां सामान्य गिरगांवकरांना उपद्रव नसे.

रात्र झाली की आम्ही पिंपळ वाडी, अमर वाडी किंवा मुगभाटात जाऊन कॅरम खेळायचो. नंतर प्रसिध्दीच्या झोतात आलेल्या अनेक कॅरमपटूंचा खेळ तेव्हां आम्ही फार जवळून पाहिलाय. कबड्डीचे सामने तेव्हां बहुत करून पिंपळ वाडी, मुगभाट क्रॉस लेन, झावबा वाडीत आणि सरकारी तबेल्यात (क्रांती नगर) व्हायचे. क्रिकेट सर्व गल्लीबोळांत झिरपले होते. प्रत्येक गल्लीत एक तरी क्रिकेट द्वेष्टा असायचाच. त्याच्या घरात बॉल गेल्यावर प्रसाद म्हणून दोन रबरी करवंट्या परत मिळायच्या.

विद्वान, व्यासंगी, वक्त्यांची कर्मभूमी म्हणजे आमचं गिरगांव ! मुगभाटचा नाका (व्हि पी बेडेकर चौक) आणि शांताराम चाळींचं विस्तिर्ण पटांगण ही आम्हां गिरगांवकरांसाठी तीर्थक्षेत्रच जणू !

लोकमान्य टिळक, बिपिनचंद्र पाल, लाला लजपत राय हे लाल-बाल-पाल, पै महम्मद अली, महात्मा गांधी, सुभाषचंद्र बोस, बॅरिस्टर बाबासाहेब जयकर, बॅरिस्टर महम्मद जिना, भारतरत्न स्वातंत्र्यवीर विनायक दामोदर सावरकर, अ‍ॅनी बेझंट, मौलाना शौकत अली, कर्तारसिंग थत्ते यांच्या पदस्पर्शाने पुनीत झालेल्या शांतारामांच्या चाळीच्या पटांगणाचे (सध्याचे बेडेकर सदन) भाग्य काय वर्णावे ?

मुंबईतील पहिल्या गणेशोत्सवाचा प्रारंभ प्रामुख्याने सारस्वत आणि ब्राम्हणांची वस्ती असलेल्या शांतारामांच्या चाळीत सन १८९४ साली झाल्याचे जुन्या कागदपत्रांवरून आढळते. श्री ज. स. करंदीकर यांनी संपादित केलेल्या श्री गणेशोत्सवाची ६० वर्षे या ग्रंथात "मुंबईतील गणेशोत्सव" या प्रकरणात पृष्ठ क्रमांक १५० वर सन १८९५ सालच्या सदरात कै शांताराम नारायण वकील यांच्या चाळीत डॉ मो. गो. देशमुख यांच्या सुचनेप्रमाणे सर्व मेळेवाल्यांचे भजन झाले. आट्यापाट्यांचे खेळ झाले असा उल्लेख आढळतो. सन १८९७ मध्ये प्लेगच्या साथीमुळे हा गणेशोत्सव खंडीत झाला. त्यानंतर १६ सप्टेंबर १९०१ रोजी साक्षात लोकमान्य बाळ गंगाधर टिळकांनी स्वहस्ते शांतारामांच्या चाळीत येऊन गणेश मूर्तीची स्थापना केली व चाळींच्या पटांगणात जाहीर सभा घेऊन आपले मन मोकळे केले.

संयुक्त महाराष्ट्राच्या आंदोलनात आमच्या गिरगांवातील मुगभाटचा नाका हा सेंटर ऑफ अ‍ॅट्रॅक्शन होता. आचार्य प्रल्हाद केशव अत्रे यांची मुलुख मैदान तोफ येथूनच धडधडत असे. सोबत एस एम जोशी, प्रबोधनकार ठाकरे, हेही घणाघात करीत.

याच मुगभाटच्या नाक्यावर "द्वारकानाथ ब्लॉक मेकर्स" म्हणून एक प्रख्यात जागा आहे. तेथे एक व्यंगचित्रकार आपल्या उमेदीच्या काळात व्यंगचित्रे रेखाटीत असायचा. त्यानंतर केवळ गिरगांवच नव्हे तर संपूर्ण जग त्या व्यंगचित्रकाराला हिंदूहृदयसम्राट शिवसेनाप्रमुख श्री बाळासाहेब ठाकरे या नांवाने ओळखू लागले.

सोमेश्वर गोखले, प्रमोद नवलकर, जयवंतीबेन मेहता, चंद्रशेखर प्रभू, चंद्रकांत पडवळ, विलास अवचट, अरुण चाफेकर, दिलीप नाईक, सुरेंद्र बागलकर या लोक प्रतिनिधींनी गिरगांव विभागासाठी दखल घेण्याजोगे काम केले आहे.

प्रार्थना स्थळांची आमच्या गिरगांवात मांदियाळी आहे. फडके वाडीतील श्री गणपती मंदिरापासून सुरु होणारी भक्ती यात्रा शेजारील आम्ब्रोली चर्च, गिरगांव चर्च, पारसी अग्यारी, अक्कलकोट स्वामींचा मठ, संतीण बाईचा मठ, पंढरीनाथ देवालय, काळा राम मंदिर, गोरा राम मंदिर, झावबा श्रीराम मंदिर, दत्त मंदिर, हनुमान मंदिर, व्हि पी रोड पोलीस स्टेशन जवळील शंकराचं मंदिर, मांगल वाडीतील मशीद, अशी समाप्त होते. हल्ली यात  देरासरांची होणारी बेसुमार वाढ मात्र अनाकलनीय आहे.

कुशाग्र बुध्दी आणि गिरगांवकर हे देखील एक अद्वैत आहे.

हळद, बासमती तांदूळ इ. च्या पेटंटची लढाई आंतरराष्ट्रीय पातळीवर यशस्वीपणे लढणारे सुप्रसिद्ध शास्रज्ञ डॉ रघुनाथ माशेलकर हे युनियन हायस्कूलचे विद्यार्थी, शास्रज्ञ डॉ माणिक भाटकी हे शांताराम चाळीतील रहिवासी, अ‍ॅडमिरल जयंत नाडकर्णी तसेच त्यांचे बंधू सुप्रसिद्ध साहित्यिक ज्ञानेश्वर नाडकर्णी, माजी बृहन्मुंबई महानगरपालिका आयुक्त श्री द म सुकथनकर हे सर्व चिकित्सकचे विद्यार्थी तर ज्येष्ठ सनदी अधिकारी बी एन आडारकर (ह्यांची सही एक रुपयाच्या नोटेवर आहे) शांताराम चाळीतील रहिवासी. कविवर्य मंगेश पाडगांवकर हे शांताराम चाळीतील ज्या खोली क्रमांक ३३ मध्ये रहात तेथे त्यांच्याच कृपेमुळे मी आज माझ्या कुटुंबियांसोबत राहतो. कविवर्य आरती प्रभू उर्फ चिं त्र्यं खानोलकर कुडाळ देशकर वाडीत रहात तर ज्येष्ठ किर्तनकार ह.भ.प. बाबामहाराज सातारकर कांदेवाडीतील त्यांच्याच मालकीच्या दादा महाराज वाडीत राहतात. शांताराम चाळीत राहणाऱ्या श्री भास्कर गोळे तसेच श्री मुळेकर यांनी बृहन्मुंबई महानगरपालिकेचे हायड्रॉलिक इंजिनिअर हे प्रतिष्ठेचे पद भूषविले. श्री मुळेकर यांनी नंतर पालिकेचे उपायुक्त पद ही भूषविले. कांदे वाडीच्या नाक्यावरील श्री अक्कलकोट स्वामींच्या मठाच्या वास्तूची मालकीही ह्याच मुळेकर कुटुंबियांकडे आहे.

शांताराम चाळ ही अनेक दृष्टीने वैशिष्ट्यपूर्ण आहे. ह्या चाळीचे मालक श्री भालचंद्र सुकथनकर यांनी लोकमान्य टिळकांच्या गीतारहस्य ग्रंथाचं इंग्रजीत भाषांतर केलं तर त्यांचे बंधू श्री विष्णू सीताराम सुकथनकर हे महाभारतावरील टीकात्मक ग्रंथासाठी जगभर प्रसिध्द आहेत. चाळीच्या मालकीणबाई डॉ सौ मालिनी सुकथनकर (मालिनी ब्लॉक्स) ह्यांचा दवाखाना चाळीच्या तळमजल्यावर होता. त्या नगरसेविका होत्या. बृहन्मुंबई महानगरपालिकेच्या इतिहासात शिक्षण समितीच्या पहिल्या महिला अध्यक्षपदाचा मान त्यांच्याकडे जातो.

वेदशास्त्रसंपन्न सर्वश्री काशिनाथ वामन लेले, लक्ष्मणशास्त्री विद्वांस, कान्हेरेशास्त्री इत्यादींनी पुराणे कथन करुन तर डॉ सांबारे, प्रो. शि. म. परांजपे, प्रो वि. गो विजापूरकर, बाबासाहेब खरे इत्यादींनी आपल्या व्याख्यानांतून स्वातंत्र्याचा प्रसार करून जनजागरण केले. इतकेच नव्हे तर सन १९०८ सालच्या गणेशोत्सवात सौ सरला चौधरी यांनी वंदे मातरम् हे राष्ट्रगीत प्थम म्हटल्याचा उल्लेख आढळतो.


स्वातंत्र्ययोध्यांनी या शांताराम चाळींच्या पटांगणाचा उपयोग ब्रिटिशांविरुद्ध भारतीय जनतेत क्रोध, त्वेष निर्माण करून त्यांना स्वातंत्र्य युद्धासाठी उद्युक्त करण्यासाठी केला.  याबरोबरच परमपूज्य संत गाडगे महाराज, चौडे बुवा इत्यादींनी किर्तनाच्या माध्यमातून सामाजिक चळवळ उभारून जनजागृती घडविली. नारायण महाराज केडगांवकर यांनी याच शांताराम चाळीच्या पटांगणात सत्यनारायण समारंभ प्रारंभ केला.

शांताराम चाळींची मालकी सन १९४३ ते १९५७ या कालावधीत सुप्रसिद्ध उद्योगपती मेसर्स व्हि पी बेडेकर अ‍ॅण्ड सन्स चे मालक श्री वासुदेव विश्वनाथ बेडेकर यांच्याकडे आली. बेडेकर सदन क्र १० च्या तळमजल्यावर राहणाऱ्या श्रीमती काशीताई मायदेव ह्यांच्याकडे सुप्रसिद्ध राष्ट्रीय किर्तनकार ह भ प आफळे बुवा तसेच कोपरकर बुवा यांचे वास्तव्य असे. कोपरकर बुवांच्या पुढाकाराने ह्या वाडीत दासनवमीचा उत्सव जोशात साजरा करण्यात येत असे. गेली अनेक वर्षे संपूर्ण बेडेकर कुटुंबियांच्या पुढाकाराने मार्गशीर्ष महोत्सव तसेच व्यासपीठ या उपक्रमांअंतर्गत समाज प्रबोधनाचं काम अव्याहतपणे होत आहे.

श्री कृष्णाजी गोपाळ उर्फ किसनराव छत्रे हे सुमारे ९०+ वयाचे नौजवान ! आपली रेल्वेमधील अधिकारी म्हणून सेवा बजावत असतानाच युनियन तसेच नाना पालकर स्मृतीत डोंगराएव्हढं समाजकार्य करणारे. पदरचे पैसे खर्च करून. गिरगांवातून  व्हि टी ला जायचे असो की परेलच्या नाना पालकर स्मृतीत. सदैव चालत जाणार. अक्षर इतकं सुरेख की मोत्याचे दाणे. ज्ञानेश्वरी, तुकारामगाथा, दासबोध, इ. ग्रंथ स्वहस्ताक्षरात लिहिणारे किसनराव छत्रे म्हणजे एक सुखद आश्चर्यच आहेत !

आज जिथे आराम ज्युस सेंटर आहे त्या इमारतीत सुप्रसिद्ध रहस्यकथा लेखक श्री बाबुराव अर्नाळकर यांचं वास्तव्य होतं. तर खत्तर गल्लीत सुप्रसिद्ध लेखक नाथ माधव यांचं वास्तव्य होतं. सुप्रसिद्ध नाटककार श्री कृष्णाजी प्रभाकर उर्फ कृ प्र खाडिलकर, अग्रलेखांचा बादशहा श्री निळकंठ खाडिलकर हे शेणवी वाडीत रहायचे. पु ल देशपांडे हे गिरगांवचे जावई होते असं म्हटलं तर कुणाचा विश्वास बसणार नाही. पण ते खरं आहे. पु ल उर्फ भाईंची पहिली पत्नी माधवदास प्रेमजी चाळीतील दिवाडकरांची मुलगी. पण ती अल्पायुषी ठरली. लग्नानंतर काही महिन्यांतच तिचं निधन झालं.

संगीत आणि गिरगांवकर हे अजून एक अद्वैत ! मुगभाटच्या नाक्यावरील कॉर्नरच्या इमारतीतील दुसऱ्या मजल्यावर पूर्वी त्रिनिटी क्लब होता. संपूर्ण हिंदुस्थानात हा क्लब फेमस होता. त्याकाळचा हिंदूस्थानातील असा एकही शास्त्रीय गायक-वादक नाही ज्याने या त्रिनिटी क्लबमध्ये आपली कला पेश केली नाही. ह्या रस्त्याचं नांवच मुळी पं भास्कर बुवा बखले पथ आहे. सुप्रसिद्ध ज्येष्ठ संगीतकार दत्ता डावजेकर उर्फ डीडी, त्यांची मुलगी नामवंत पार्श्वगायिका रेखा डावजेकर उर्फ डॉ अपर्णा मयेकर भिमराव वाडीत रहात.

डीडींचे जावई व ज्येष्ठ सतार वादक श्री अरविंद मयेकर हे खेतवाडीत रहात.

जुन्या काळातील सुप्रसिद्ध गायक नट श्री अनंत दामले आर्यन शाळेसमोर रहात‌. त्यांचं नैपुण्य पाहून स्वातंत्र्यवीर सावरकरांनी त्यांना "नुतन पेंढारकर" ही उपाधी दिली.

सुप्रसिद्ध संगीतकार श्री सुधीर फडके उर्फ बाबूजी अक्कलकोट लेन मध्ये रहायचे तर त्यांच्या शेजारच्या खोलीत संगीतकार श्री अशोक पत्की रहात. ज्येष्ठ संगीतकार श्री यशवंत देव आंग्रे वाडीतील हिंद विद्यालय शाळेचे विद्यार्थी, तर ज्येष्ठ संतूर वादक पं उल्हास बापट हे व्हि पी रोड पोलिस वसाहतीत लहानाचे मोठे झाले. संगीतकार श्री विश्वनाथ मोरे हे पै मॅटर्निटी हॉस्पिटल जवळ रहात तर सुप्रसिद्ध हिंदी संगीतकार कल्याणजी, आनंदजी, बाबला, कंचन हे कुटुंबिय मांगल वाडीत धुम्मा हाऊसमध्ये रहात. सुप्रसिद्ध क्लेरोनेट वादक श्री प्रभाकर भोसले हे सन्मित्र बॅंकेच्या खाली एका छोट्याशा खोलीत रहात तर त्यांचे जावई सुप्रसिद्ध शहनाई वादक श्री मधुकर धुमाळ हे पै हॉस्पिटल शेजारील बिल्डिंग मध्ये रहात. मुगभाटातील शालवाला बिल्डिंग मध्ये "माती सांगे कुंभाराला, पायी मज तुडविसी" फेम सुप्रसिद्ध गायक-संगीतकार गोविंद पोवळे गायनाचा क्लास चालवीत. नामवंत तबला वादक श्री जगदिश मयेकर हे करीम बिल्डिंग मध्ये रहात. सुप्रसिद्ध संगीत संयोजक श्री अजय मदन, श्री प्रशांत लळीत आणि श्री अमित गोठीवरेकर हे अनुक्रमे सरकारी तबेला,  माधवदास प्रेमजी चाळ आणि बेडेकर सदन मधील रहिवासी.

गिरगांवातल्या पिंपळ वाडीत लिमये मास्तर रहायचे. सदैव धोतर सदऱ्यात असायचे. ते विविध सुरांच्या मधुर बांसऱ्या बनवायचे. देश-विदेशांतून संगीत क्षेत्रातील अनेक मान्यवर त्यांच्याकडून बांसऱ्या बनवून घ्यायचे. यांत फिरंगी जास्त असायचे.

उरणकर वाडीच्या नाक्यावर डॉ प्रकाश जोशी यांचा दवाखाना आहे. ह्या डॉ प्रकाश जोशींकडे जुन्या हिंदी-मराठी दूर्मिळ गीतांचा खजाना आहे. ह्यांचा हिंदी चित्रपट संगीताचा व्यासंग इतका दांडगा आहे की अनेक प्रतिष्ठित संगीतप्रेमी यांच्या दवाखान्यात उपस्थितीत असतात. डॉ प्रकाश जोशींचा मुलगा डॉ राहुल हा गायक आहे. रणबीर कपूर याने केलेल्या एका पेंटच्या (बरखा जा...) जाहिरातीतील आवाज डॉ राहुल जोशी याचा आहे.

नाट्यदर्पण प्रतिष्ठान आणि चतुरंग प्रतिष्ठान ह्या गिरगांवने महाराष्ट्राला आणि पर्यायाने मराठी माणसाला दिलेला एक अनमोल ठेवा आहे. चतुरंगच्या विद्याधर निमकरांनी माधवाश्रमाच्या इमारतीत रुजवलेल्या ह्या रोपटृयाचं पाहता पाहता वटवृक्षात रुपांतर झालं. नाट्यदर्पणच्या सुधीर दामलेंनी कोना रेस्टॉरंट शेजारील आपल्या कार्यालयात नाट्यविषयक अनेक उत्तमोत्तम दर्जेदार कार्यक्रमांची आखणी केली व त्यांची यशस्वीपणे अंमलबजावणी केली. नाट्यदर्पण रजनी आणि नाट्यदर्पण विशेषांक ही त्याचीच काही उदाहरणे.

गिरगांव ही अभिनेता, अभिनेत्री, गायक, गायिका, दिग्दर्शक, निवेदक यांची खाण आहे. सुप्रसिद्ध हिंदी अभिनेता आणि पहिला सुपरस्टार राजेश खन्ना सरस्वती बिल्डिंग मध्ये रहायचा तर जंपिंग जॅक जितेंद्र श्याम सदन मध्ये रहायचा. ज्येष्ठ अभिनेत्री नलिनी सराफ उर्फ सीमा देव भट वाडीत रहायची. कुंभार वाड्यात राहणारा लक्ष्मीकांत बेर्डे साहित्य संघ मंदिर नाट्यगृहात नोकरी करता करता आपल्या अंगभूत गुणांवर विनोदी अभिनेता म्हणून अजरामर झाला. नटसम्राट प्रभाकर पणशीकर आंग्रे वाडीत, नटश्रेष्ठ दाजी भाटवडेकर भाटवडेकर वाडीत, सोम्याला "कोंबडीच्या" म्हणणारे ज्येष्ठ अभिनेते  रवी पटवर्धन माधवदास प्रेमजी चाळीत, खोताच्या वाडीतील दत्त मंदिराच्या आवारात गणेश सोळंकी, जयंत सावरकर, सुष्मा सावरकर, सतिश सलागरे, चिकित्सक शाळे शेजारी, नयन भडभडे, रिमा भडभडे-लागू, उर्मिला मातोंडकर हे कुडाळ देशकर वाडीत, चन्ना रूपारेल मापला महाल मध्ये, अतुल काळे उरणकर वाडीत, जयराम हर्डिकर मुगभाटातील नरेंद्र सदन मध्ये, स्वप्निल जोशी तसेच प्रदिप पटवर्धन झावबा वाडीत, All The Best फेम देवेंद्र पेम कामत चाळीत रहायचे.

सुप्रसिद्ध पार्श्वगायिका श्रीमती सुलोचना चव्हाण आजही कोळी वाडीत वास्तव्य करून आहेत. नामवंत गायिका प्रमिला दातार मापला महाल मध्ये रहायच्या.

गिरगांव अनेक ऐतिहासिक वास्तूंसाठी सुप्रसिद्ध आहे. भारतातील पहिला बोलपट अर्देशिर इराणी दिग्दर्शित "आलम आरा"  १४ मार्च १९३१ रोजी आमच्या गिरगांवातील "मॅजेस्टिक" टॉकीज मध्ये लागला. गिरगांवात मनोरंजनासाठी मॅजेस्टिक, सेंट्रल, रॉक्सी, इंपिरियल, ड्रिमलॅंड, नाझ, सिल्व्हर, अलंकार इत्यादी टॉकीज बरोबरच साहित्य संघ मंदिर (मराठी नाटके), हिंदुजा ऑडिटोरीयम (गुजराती नाटके), बिर्ला क्रिडा केंद्र (गुजराती-हिंदी) अशी रेलचेल आहे. मराठी नाट्य चळवळीसाठी आणि जोपासनेसाठी डॉ अनंत भालेराव आणि डॉ बाळ भालेराव या पिता-पुत्रांचा उल्लेख अनिवार्य आहे. गोवा हिंदू असोसिएशन, मुंबई मराठी साहित्य संघ मंदिर,  नटसम्राट प्रभाकर पणशीकरांची "नाट्यसंपदा", सुधा करमरकरांची बालरंगभूमी इत्यादींनी मराठी नाट्यसृष्टी समृध्द केली.

बुक डेपो आणि प्रकाशन गृहे यांचं गिरगांव म्हणजे आगरच ! लाखाणी बुक डेपो, विद्यार्थी बुक डेपो, स्टुडंट्स बुक डेपो, बॉम्बे बुक डेपो यांनी आम्हां गिरगांवातील मुलांची नेहमीच काळजी घेतली. खटाव वाडीतील मौज प्रकाशन हा नामवंत साहित्यिकांचा अड्डाच असे. मॅजेस्टिक प्रकाशन, त्रिदल प्रकाशन, पॉप्युलर प्रकाशन, ग का रायकर प्रकाशन, कॉंटीनेंटल प्रकाशन, केशव भिकाजी ढवळे प्रकाशन, परचुरे प्रकाशन, डिम्पल प्रकाशन, जीवनदीप प्रकाशन ह्या नावाजलेल्या प्रकाशन संस्थांनी आम्हां गिरगांवकरांत वाचनसंस्कृती रुजविली.

खाद्यप्रेमींसाठी गिरगांव सारखी जागा शोधून सापडणार नाही. गिरगांव चर्च समोरील विनायक केशव आणि कंपनी, मॅजेस्टिक जवळील राजा रिफ्रेशमेंट, गोल्डनव्हिल, समोरील वीरकर आहार भुवन, खोताच्या वाडीतील मत्स्यप्रेमींसाठी जगप्रसिद्ध असलेले खडप्यांचे अनंताश्रम, शेजारील कोना रेस्टॉरंट, खरवस स्पेशल मॉडर्न, गोविंदाश्रम, सत्कार, क्षुधा शांती भवन, सावरकरांचे प्रल्हाद भुवन, टेंब्यांचे विनय हेल्थ होम, मुगभाटातील कामत, विष्णू भिकाजी हॉटेल, पुरणपोळी हाऊस, बोरकरचा वडा, ताराबागेतली पाणीपुरी, माधवाश्रम, कोल्हापूरी चिवडा, सांडू, पणशीकर, आयडियल मिठाई, दत्त मंदिर समोरील नाफडे, फडके वाडी समोरील प्रकाश, खोताच्या वाडीतील आयडियल वेफर्स, मोणपारा फरसाण, कुलकर्णी भजीवाले, नित्यानंद, व्हॉइस ऑफ इंडिया, सनशाईन, गोमांतक बेकरी, याझधानी बेकरी, आर्य गणेश बेकरी इत्यादींनी आम्हां गिरगांवकरांच्या जिभेचे चोचले वर्षानुवर्षे पुरविले. तहान भागवण्यासाठी प्रकाश कोल्ड्रिंक, आराम ज्युस सेंटर होतेच.

खरेदीसाठी आम्हां गिरगांवकरांना श्रीधर भालचंद्र आणि कंपनी, समोरील मॉडर्न, गिरगांव पंचे डेपो, रामचंद्र केशव आणि कंपनी, वामन हरि पेठे, हरि केशव गोखले, वैद्य, व्हि पी बेडेकर मसालेवाले, कुबल मसाले, ठाकुरदेसाई, नानिवडेकर, गुर्जर गोडबोले आणि कंपनी, बि ए तारकर निर्भय स्टोव्ह, समर्थ वॉच कंपनी, अॅक्मे वॉच कंपनी, बाबुभाई जगजिवनदास, खाडे चप्पल मार्ट, इत्यादी मुबलक पर्याय असायचे.

घरात काही मंगल कार्य असलं की पावलं आपसूक कांदेवाडीतील पत्रिकांच्या दुकानांत नाहीतर ब्राह्मण सभा, चित्तपावन, मोरार बाग, लक्ष्मी बाग, विष्णू बाग, कोकणस्थ वैश्य समाज हॉल, शांती निवास, धरमसिंह हॉल, संतीण बाईचा मठ, नारायण वाडी इत्यादी ठिकाणी चौकशीसाठी वळायची.

व्हि पी रोड पोलिस स्टेशन, कांदे वाडी पोलिस चौकी, गिरगांव पोस्ट ऑफिस, गव्हर्नमेंट प्रिंटींग प्रेस, सावित्रीबाई फुले महिला छात्रालय, जवाहर बालभवन, कैवल्यधाम, तारापोरवाला मत्स्यालय, मफतलाल बाथ, राणीचा कंठहार (Queen's Necklace), लोकमान्यांचं स्मृतीस्थळ, गिरगांव चौपाटी, गिरगांव कोर्ट ह्या केवळ वास्तू नव्हेत तर जीवंत कहाण्या आहेत. मोकाशी, वाकटकरांसारखे डेरींगबाज पोलिस अधिकारी, अ‍ॅड. अधिक शिरोडकरांसारखा निष्णात कायदेतज्ञ, स्वातंत्र्यवीर सावरकरांनी विदेशातून पुस्तकात लपवून पाठविलेल्या पिस्तूलाची "डिलिव्हरी" घेणारे केशवजी नाईकांच्या चाळीतील पाटणकर, संयुक्त महाराष्ट्राच्या आंदोलनातील पहिला हुतात्मा बंडू गोखले, संपूर्ण जग बुध्दीबळात पादाक्रांत करणाऱ्या जयश्री-रोहिणी-वासंती या खाडिलकर भगिनी आणि स्नूकर-बिलियर्ड्समध्ये विश्वविजेते पद मिळविणाऱ्या मिनल-अनुजा ह्या ठाकूर भगिनी, गणेश मूर्तीकार मादूस्कर आणि पाटकर, फ्लोरा फाऊंटन आणि हुतात्मा चौकाचा आराखडा करणारे क्रांतीनगर मधील नामवंत आर्किटेक्ट श्री प्रविण काटवी, श्रीकृष्णानंतर वस्त्रपुरवठ्यातील एकमेव सुरेश ड्रेसवाला (औंधकर) ही माणसे नव्हेत तर संस्था आहेत. एव्हढेच कशाला, गिरगांव कोर्टात अभिनयसम्राट दिलीप कुमारने सन्माननीय न्यायाधिशांसमोर आपले मधुबालावर निरतिशय प्रेम होते व आहे अशी साक्ष दिली होती.

मी तीन वर्षे मुंबई बाहेर पश्चिम भारतात ऑडिट साठी डेप्यूटेशनवर होतो. तेथली शांतता खायला उठायची. एखाद दुसरी सुट्टी टाकून मुंबईची मिळेल ती ट्रेन पकडायचो. मुंबई सेंट्रल स्टेशनवर ट्रेन थांबली की सामान कमी असूनही ६६ नंबर ची वाट न पाहता समोर दिसेल ती टॅक्सी पकडून घरी निघायचो. गिरगांव चर्च, मॅजेस्टिक पाहिलं की माणसांत आल्यासारखं वाटायचं.

शेवटी आपलं गिरगांव ते आपलं गिरगांव !

संत तुकडोजी महाराजांच्या शब्दांतच सांगायचं तर

महाली मऊ बिछाने
कंदील शामदाने
आम्हां जमिन माने,
या गिरगांवात माझ्या !

मला ओळखलंत ? होय, होय ! मी तोच ! "पुष्पक" चित्रपटातला 'कमला हसन' ! कोलाहलाचा आवाज रेकॉर्ड करुन टेप रेकॉर्डर कानाशी लावून झोपणारा ! एक तृप्त गिरगांवकर !


आनंद परशुराम बिरजे
१४ एप्रिल २०२०

Sunday, May 10, 2020

लायकी दाखविण्याचे दिवस…



लायकी दाखविण्याचे दिवस

सूर्यही नीट उगवला नव्हता. रस्त्यावरून असा खणखणीत आवाज आला आणि डोळे चोळत उठलो. गॅलरीतून खाली पाहिलं. सोसायटीच्या खालीच तेरा चौदा वर्षाचा पोरगा येऊन थांबला होता. कपाळाचा घाम पुसत उभा. सोसायटीचा वॉचमन त्याला लांब थांबायला सांगत होता. तसा तो पोऱ्या वॉचमनला हात जोडत थांबू देण्याची विनंती करत होता. मी आवाज दिला आणि त्या पोऱ्याला थांबायला सांगितलं. पोऱ्यानं मान डुलवली. तोंडाला रुमाल बांधून खाली गेलो. दोन चार बाया आणि काही पुरुषही त्याच्याभोवती येऊन थांबले होते. सोशल डिस्टन्सिंग पाळत आम्ही सगळे गवार, कलिंगड घेऊ लागलो.

इतक्‍यात तो पोऱ्या एकाला म्हणाला, *दादा, तांब्याभर पाणी मिळंल का?*
दादानं तोंड वाकडं करत, *समोरच्या चौकात पाण्याची टाकीये. तिथं पे.
असा सल्ला दिला.
एवढ्या सकाळी तहान कशी लागतीरे तुला?
दुसऱ्या दादानं असं विचारत स्मित केलं.
तसा तो पोऱ्या म्हणाला, *पहाटं पाचला निघलोय साहेब घरातून. सात किलोमीटर चालत आलोय. पाण्याची बाटली होती. पण, तिबी संपली. म्हणून म्हणालो.

तशी एक ताई लॉजिक लावत म्हणाली, वाह रे वाह शहाणा? म्हणजे आम्ही तुला तांब्याभर पाणी देणार. तू ते पाणी पेणार आणि तुला कोरोना आसलं तर तो आम्हाला देऊन जाणार.
ताईंच्या या वाक्‍यावर पोऱ्या काही बोलला नाही. आवंढा गिळत त्यानं शांत राहणं पसंत केलं.

आम्ही सो कॉल्ड व्हाईट कॉलरवाली माणसं होतो. रस्त्यावरच्या अशा कोण्या एैऱ्या गैऱ्याला पाणी देऊन आम्हाला आमची इमेज खराब करायची नव्हती. आज ह्याला पाणी दिलं की, उद्या वॉचमन पाणी मागेल, परवा कचरा उचलणारी बाई पाणी मागेल, परवा पेपर टाकणारा पोऱ्याही पाणी मागेल. त्यांनी त्यांच्या औकातीत रहायचं आणि आम्ही आमच्या रुबाबात, अशी काहीशी अव्यक्त भावना आम्हा प्रत्येकाच्या चेहऱ्यावर होती.

आम्ही सगळेजण स्वत:ला उच्चविद्याभूषित, सुशिक्षित आणि श्रीमंत समजत खरेदी करत होतो. तितक्‍यात तिथे एक स्कॉर्पिओ आली आणि थोड्या अंतरावर थांबली. त्यातून एक दाढी मिशीवाला रांगडा माणूस उतरला. त्याच्या हातात पिशवी होती. तो चालत आला आणि ती पिशवी त्यानं पोऱ्याच्या हातगाडीवर ठेवली.
उन्हाच्या आत घरी ये रे भैय्या.
असं म्हणत तो माणूस पुन्हा स्कॉर्पिओत बसला आणि निघून गेला.
आमच्यातला एक दादा हसत म्हणाला, *त्यांच्याकडं कामालाहे कारे तू भैय्या?
पिशवीतून बिसलेरी काढत भैयानं पाणी तोंडावर  ओतलं. नंतर चार घोट घशात ढकलले आणि तोंड पुसत म्हणाला, वडील होते माझे.

त्याच्या वाक्‍यावर आम्ही सगळ्यांनी एकाचवेळी आवंढा गिळला. तरीही रुबाब कमी न करता भुवयांचा आकडा करत एक ताई म्हणाली, घरी स्कॉर्पिओ असून तू हातगाडीवर भाजी इतकं हिंडतोय व्हय?
गवार तोलत भैय्या म्हणाला, घरी एक नाय चार गाड्याहेत ताई. तेवीस एकराची बागायतबीहे. पुण्यातल्या मार्केटयार्डात तीन गाळेहेत. पण तात्या म्हणत्यात आपल्यासारख्या शेतकऱ्यांना लोकांची नियत समजून घ्यायची असेल, तर हाच भारी चान्सहे. आत्ताच्या काळात गरीबाबरं लोक जेवढं वाईट वागत्यात तेवढं याच्याआधी कधीच वागले नाय. आमच्या धंद्याला ते लय गरजेच असतंय ताई. म्हणून रोज हातगाडी घेऊन पाठवत्यात मला. आज ना उद्या सगळा धंदा मलाच सांभाळावा लागणारे. रोजचा दोन अडीच लाखाचा माल निघतोय. तेवढा सांभाळण्यासाठी लोकांची लायकी समजून घ्यायला पाहिजेच ना.

त्याचं वाक्‍य संपलं, तशे पटापट त्याच्या हातावर पैशे टेकवत सोसायटीतले आम्ही सगळे ताई, दादा पटापट आपापल्या फ्लॅटकडं निघालो. मी गॅलरीतून गुपचूप पाहत होतो.
आम्हाला आमची लायकी दाखवणारा तो गरीब माणूस पुढच्या श्रीमंताना त्यांची लायकी दाखवण्यासाठी निघाला होता.

Friday, May 1, 2020

Corona,Carona ,Karona

Hi Friends,

It was at mid night i woke up thinking i had to notedown something. Everytime something amazing comes when i am about to sleep or during the pressure in the washroom .

Few things i remembered on my bed the old memories of  Brand corona/carona which was not new.
Now There is corona pandemic and fearful with its epithet as Covid-19

1) Carona is the brand of Mumbai (INDIA) with school shoes during 80's. Carona shoes once had the existence at Jogeshwari in mumbai (INDIA). I am sure each and every student of  80's and 90's had atleast once bought corona brand school shoes.

2)Corona cocoa drink of Egypt . I had bought from the Carrefour city centre at Deira. as a substitute to coffee.
Corona Egypt has many products with chocolates wafers jelly under the parent company corona from Alexandria Egypt.u can get this in branded supermalls.

3)Corona from Europe from south wales has Tango ,If u had  “Livva little hot,Sippa GoldSpot” u will love Tango it"s somewhat similar taste. In European nation Tango is seen  everywhere loved more because it has orange in taste and colour.

4)Corona Beer a spanish people brand from Maxico in North America. it's colour of bottle and beer is sunny yellow colour. oxidize it, letting light in that causes beer to lose hop flavor as well as produce off flavors.

I was just wondering “Could one imagine walking into a bar and saying, ‘Hey, can I have a Corona?’ or ‘pass me a Corona?’"

This pandemic impacted on the sales of this brand name corona.

I have been pondering as to whether the global outbreak has damaged the brand’s image.

India have one more  Linguistic word Karona (To Do) in Hindi .


बालाश्रम

                     बालाश्रम

(शहरामध्ये उद्भवत असलेल्या एका समस्येवर प्रकाश टाकणारी कथा)

नरेशने काका-काकू, मामा-मामी आणि बहिण नंदा यांना मेसेज पाठवला "मी आई-बाबांना वृद्धाश्रमात ठेवले".

नरेश - आई-बाबा, नंदा आणि सर्व नातेवाईकांच्या मते वाया गेलेला मुलगा. त्याच्या उनाड मित्रांबरोबर भटकणारा, कधी-कधी सिगारेट, दारू घेणारा, एकूणच  बिघडलेला. कोणीही त्याच्याशी बोलत नव्हते, अगदी आई-बाबाही कामापुरतेच!

नरेशने तीन वर्षांपूर्वी सुरेखाबरोबर रजिस्टर पद्धतीने प्रेमविवाह केला. सर्वांना मेसेज पाठवला होता. कोणी येण्याची शक्यता नव्हतीच. आई-बाबाही नाईलाजाने उपस्थित होते. गेल्या वर्षी त्यांच्या संसारवेलीवर एक फूल उमलले. फोन कोणीही घेणार नाही हे माहीत असल्याने मुलाच्या बारशाला त्याने सर्वांना मेसेज पाठवला. कोणीही आले नाही. 
     म्हणून त्याने आज आई-बाबांना वृद्धाश्रमात ठेवल्याचा मेसेजच पाठवला. 

 दोन दिवसांनी एकापाठोपाठ काका, मामा व नंदा यांचे मेसेज आले "आम्ही रविवारी येतोय". नरेश मनाशी हसला. चला, तयारीला लागूया.

 रविवारी संध्याकाळी काका-काकू, मामा-मामी आणि नंदा एकत्रच आले. नरेश मनाशीच म्हणाला, म्हणजे हे सर्व एकमेकांशी बोलून, ठरवूनचं आलेत तर. हेही बरे झाले.

 सुरेखाने सर्वांना पाणी दिले. पाणी पिता-पिता नंदाने घरावर नजर फिरवली. हॉल छोटा असूनही वहिनीनं चांगलाच सजवलाय. हं, घरीच असते म्हणून.
     तेवढ्यात काकांनी विषयाला हात घातला, "अरे, तुला जनाची नाही तर मनाची तरी लाज वाटायला पाहिजे. ज्यांनी तुला कष्ट करून लहानाचं मोठं केलं   त्यांना तू वृद्धाश्रमात ठेवलस." एवढे बोलेपर्यंत त्यांचा चेहरा लाल झाला.
     मामांनी री ओढली, "उतारवयात त्यांच्याकडे लक्ष दिलं पाहिजे, त्यांना आधार दिला पाहिजे, ते सोडून तू आई-बाबांना वृद्धाश्रमात टाकलस. अरे, या वयात त्यांना प्रेमाची, मुलांची गरज असते."
     नंदाने आपला राग बाहेर काढला, "एवढं होतं तर वहिनीला नोकरीला पाठवना, चांगली शिकलेली, कॉम्पुटर प्रोगामर आहे की."
    बहुतेक सर्वांच बोलून झाले होते. नरेशने सुरुवात केली.
     "माझ्या जन्माच्या आधीपासून आई-बाबा नोकरी करतायत.  साधारण एक वर्षाचा असल्यापासून मला पाळणाघरात ठेवायला लागले. माझ्या संमतीचा प्रश्नच नव्हता. पुढे मला जसं थोडं समजायला लागलं तसं मला नेहमी आई जवळ असावी, आई बरोबरच रहावं ही इच्छा मनात घर करून राहिली आणि दिवसेंदिवस ती प्रबळ होत गेली. सकाळी बाबा शाळेत सोडायचे, तिथून बसने पाळणाघरात आणि रात्री घरी असं माझं बालपण गेलं. शाळेत माझ्या काही मित्रांना त्यांची आई घ्यायला यायची. किती आनंदाने ते जाऊन आईला बिलगत होते! ते पाहून मला त्यांचा खूप हेवा वाटायचा. मला जे सुख मिळत नाही ते त्यांना मिळताना बघून पुढे-पुढे मला त्यांचा राग यायला लागला. 
    काका, लहानाचा मोठा मी पाळणाघरात झालो. फक्त झोपण्यापूर्त मला घरी आणलं जायचं. मी आईचे प्रेम मिळवण्यासाठी धडपडत होतो पण माझ्या वाट्याला ते आलचं नाही.
    मला नेहमी वाटायचं आईने मला जवळ घेऊन बसावं, तिच्या मांडीवर बसून मी खेळाव, तीने माझ्याबरोबर खूप हसावं, खेळावं. पण आईला "वेळ" नव्हता. ज्या वयात मला काहिही समजतं नव्हतं, आई-बाबा हेच माझं विश्व होतं, आई-वडिलांची मला गरज होती, त्या वयात मला पाळणाघरात ठेवलं गेलं. काय फरक आहे हो पाळणाघरात नि वृद्धाश्रमात? तुम्ही त्याला कितीही गोंडस नाव दिलत, पाळणाघर, बेबी-सिटर वा आणखी काहीही, तरी माझ्या दृष्टीने तो "बालाश्रम"च आहे. जसा वृ�द्धाश्रम तसाच हा बालाश्रम. माझ्या भावनाही मला व्यक्त करत्या येत नव्हत्या अशा वयात मला आई-वडिलांची, त्यांच्या आधाराची जास्त गरज होती, त्यावेळी मला त्या बालाश्रमात डांबलं  गेलं. त्यावेळी तुम्ही कोणी आला नाहीत बोलायला."
     सगळेजण गप्प होते. नरेश पुढे म्हणाला, "मला जसं समजायला लागलं तस मी घरी आल्यावर आईने मला भरवाव म्हणून हट्ट करू लागलो की जेणेकरुन आई मला जवळ घेऊन मांडीवर बसवून भरवेल. पण उलट मला मार मिळायचा. आईला तिची कामं असायची. मलाच हाताने खायला लावायचे. एकदा मी आजारी पडलो, ताप होता. त्यावेळी आईने सुट्टी घेतली, मला खूप आनंद झाला. आता दिवसभर आई आपल्याला मिळेल. पण छे, फक्त औषध देण्यापुरत ती माझ्याजवळ आली नंतर घरातली राहिलेली कामं करायला गेली. मला खूप राग आला पण एक समजलं, आजारी पडलं की आई सुट्टी घेते. मग मी मुद्दाम आजारी पडायला लागलो. पण सुट्टी घेउनही आई वा बाबा माझ्या वाट्याला जास्त आलेच नाहीत. ते त्यांच्या कामातच मग्न, कधी घरची तर कधी ऑफिसमधून आणलेली. माझी आई-प्रेमाची भूक दिवसेंदिवस वाढतच होती आणि त्यातूनच माझं अभ्यासातील लक्ष कमी होऊ लागलं. 
     मार्क कमी पडू लागले आणि मला वाटलं आतातरी आई-बाबा माझ्या बरोबर बसून माझा अभ्यास घेतील. त्याऐवजी त्यांनी मला ट्यूशन लावली. आतातर आई-बाबांचा सहवास फक्त रात्री जेवणापुरताच मिळू लागला. आई-बाबांचं लक्ष आपल्याकडे कसे वेधता येईल याभोवतीच माझं लक्ष केंद्रित होऊ लागलं. एके दिवशी रस्त्यात पडलेला सिगारेटचा तुकडा मी उचलून डब्याच्या पिशवीत ठेवला. रात्री आईने तो पाहिला, मला वाटलं आता तरी दोघेही मला जवळ घेऊन माझ्याशी बोलतील आणि मग मी त्यांना खरं ते सांगेन. मला मिळाला फक्त मार आणि सज्जड दम. त्यावेळी मला समजलं आई-बाबा यांच्या विश्वात मला स्थान नाही आणि ज्या प्रेमासाठी माझं मन आसुसल आहे ते मला मिळणार नाही. त्यांची बोलणी आणि मार नेहमीचा झाला आणि मी कोडगा बनत गेलो. 
     थोडा वेळ कोणी काहीच बोललं नाही. काकू प्रथमच बोलल्या, "अरे, त्यांच्या भावनांचा तरी विचार करायचास, त्यांना काय वाटलं असेल आणि समाज काय म्हणेल याचा तरी विचार कर".
    नरेश उसळून म्हणाला, "वृद्धाश्रमातील वृद्धांच्या भावना तुम्हाला दिसतात पण ज्या बछड्यांना नीट बोलताही येत नाही, आपल्या भावना व्यक्त करता येत नाहीत, त्यांना भावना नाहीत? वृद्धांच्या डोळ्यातले अश्रू तुम्हाला दिसतात आणि त्या कोवळ्या लहानग्यांच्या डोळ्यातून वाहणारे पाट तुम्हाला दिसत नाहीत? आईसाठी ते रडले तर त्यांना मारून, आमिष दाखवून बालाश्रमात डांबतात आणि समाज गप्प रहातोय, वा रे समाज !
     काका समजावणीच्या सुरात म्हणाले, "अरे, दोघांनी नोकरी करणं गरजेचं होतं. त्यामुळे पाळणाघरात ठेवणं गरजेचं होतं."
     नरेश उत्तरला, "त्यावेळी त्यांना गरज होती म्हणून त्यांनी मला बालाश्रमात ठेवलं, आज माझी गरज आहे म्हणून मी त्यांना वृद्धाश्रमात ठेवलं".
     काही काळ निरव शांततेत गेला. नरेशने सुरेखाला काही खूण केली, त्याबरोबर तिने जाऊन बेडरूमच्या दरवाज्याची कडी काढली आणि . . . 
     . . . आणि हुंदके देत आई बाहेर आली आणि नरेशचं मस्तक छातीशी धरुन त्याचे पटापट मुके घेऊ लागली. या अनपेक्षित झालेल्या वात्सल्याच्या वर्षावाने क्षणभर नरेश गोंधळला, अखेर त्याचाही बांध कोसळला आणि दोघांच्याही डोळ्यातून वाहणाऱ्या गंगा आणि यमुनेचा संगम होऊन त्या पुरात ते चिंब भिजले. त्या दोघांना वेगळं करण्याची हिम्मत कुणाकडेच नव्हती. बाबाही हळूच येऊन जमिनीकडे बघत सोफ्यावर बसले. एकच क्रिया ते सतत करत होते, डोळ्यांना रूमाल लावणे. थोड्यावेळाने नरेश भानावर आला आणि त्याने आईला हाताला धरून सोफ्यावर बसवले.
     नरेश म्हणाला, "नंदा, तू म्हणते सुरेखाला नोकरीला पाठव. मी जे भोगलं तेच आमच्या मुलाच्या वाट्याला आम्ही येऊ देणार नाही. संसारगाड्याची दोन चाके आहेत, एक अर्थार्जन आणि दुसरे घर. दोघांनीही नोकरी केली की रोज दोघांचीही धावपळ, कामाचा तणाव यात दोघांनाही ना मुलाकडे ना आई-बाबांकडे लक्ष देता येणार. त्यातून होणारी चिडचिड, नैराश्य यामुळे बिघडलेलं सर्वांच आणि पर्यायाने घराचं स्वास्थ. या सर्वांचा विचार करून लग्नाआधी आम्ही बोललो आणि ठरवलं की एकाने अर्थार्जन करायचे आणि एकाने संपूर्ण घर आणि कुटुंबाकडे लक्ष द्यायचे. आणि महत्वाचे म्हणजे मला माझ्या मुलाला बालाश्रमात ठेवायच नाहीये. आई-बाबा थकलेत आणि त्यांच्यावर मला मुलाची जबाबदारी सोपवायची नाही. आजपर्यंत ते इच्छा मारूनच जगले, आता त्यांना त्यांच्या इच्छेप्रमाणे राहू द्यायचय. आज संसाराच्या गाड्याच एक चाक, घर, सुरेखा पूर्णपणे सांभाळत असल्यानेच मी माझ्या कामात निर्धास्तपणे झोकून देऊन कामामध्ये नविन जबाबदाऱ्या घेऊन यशस्विरित्या पार पाडू शकलो. आणि त्यामुळेच गेल्या महिन्यात मला मार्केटींग मॅनेजर पदावर बढती मिळाली."
     नरेशने आतून पेढ्याचा बॉक्स आणला व स्वतःच्या हाताने आईला पेढा भरवला. नंतर बाबांच्याही खांद्यावर हात ठेवून त्यांनाही पेढा भरवला आणि मग सर्वांना पेढे दिले. 
     काका म्हणाले, "पण तू हे सर्व नाटक कशासाठी केलं".
     नरेश हसला आणि म्हणाला, "सुरेखा खूप दिवसांपासून म्हणत होती, एकदा सर्वांना बोलवून मनातील गैरसमज दूर करा आणि तुम्ही खरंच कसे आहात ते सर्वांना कळू द्या. मी बोलावलं असतं तर तुम्ही कुणीच आला नसता. म्हणून हे करावं लागलं".
     मामी म्हणाल्या, "खरंच तू आज आमचे डोळे उघडलेस आणि नरेश व्यसनी नसून एक जबाबदार मुलगा आहे हेही समजलं".
     नरेश हसत म्हणाला, "आजचा समाज हा स्वतःभोवती आणि पैशाभोवती केंद्रित झालाय, तो जर कुटुंबाभोवती केंद्रित झाला तर आजच्या समाजातले कित्येक प्रश्न आपोआप सुटतील. आणि मामी, मला व्यसन असं कधी नव्हतंच, आपल्याकडे लक्ष वेधून घेण्यासाठी केलेला तो एक प्रयत्न होता".
      नरेशने आईकडे पाहिलं, अजूनही ती हुंदके आणि उसासे यातून सावरली नव्हती. नरेश आईजवळ गेला आणि त्याने आपले हात आईच्या गळ्याभोवती गुंफले � आणि म्हणाला, "आज मी जगातला सर्वात श्रीमंत माणूस आहे, आज मला माझी आई मिळाली"